पंतप्रधान नरेंद्र मोदींचा घाना दौरा 2025: संपूर्ण माहिती
30 वर्षांनंतर भारताचा प्रथम पंतप्रधान घानाला भेट देत आहे—हा ऐतिहासिक क्षण भारत–घाना संबंधांच्या नव्या पर्वाची सुरूवात ठरतो. 19 मे 2025 रोजी घानाच्या राष्ट्राध्यक्ष जॉन महामाला यांच्या हस्ते मोदींचे भ्रमण स्वागतास झाले. या दौऱ्याचे मुख्य उद्दिष्ट व्यापार, गुंतवणूक, विकासात्मक सहकार्य आणि सॉफ्ट पॉवरमधील भागीदारी अधिक घट्ट करण्याचे होते.
1. ऐतिहासिक संबंधांना नवसंजीवनी
• अडथळा मोडणारा दौरा: 1995 नंतर प्रथमच एका भारतीय पंतप्रधानाने घानाला भेट दिली.
•ओबीओआर शेजारची भूमिका: चीनच्या वाढत्या प्रभावाला प्रतिसाद देताना भारताची अफ्रिका धोरणावर भर.
2. द्विपक्षीय चर्चासत्र: मुख्य मुद्दे
1. कृषी क्षेत्रातील सहकार्य:
• तांदूळ, मसाले, दैनंदिन भाजीपाल्याच्या आधुनिक तंत्रांचा हस्तांतरण.
• छोटय़ा शेतकऱ्यांसाठी सौर पंप व सिंचन पर्याय.
2. तंत्रज्ञान व डिजीटल शिक्षण:
• आयटी पार्क स्थापन करण्याची परिकल्पना.
• दूरदर्शन–दूरशिक्षणातून विद्यार्जन; SWAYAM प्लॅटफॉर्म विस्तार.
3.आरोग्य व वैद्यकीय विनिमय:
• टीका व रोगनिदानासाठी भारताचे सीरम इन्स्टिट्यूट, आयसीएमआर मॉडेल.
• आरोग्य सेवा आणि औषध निर्मितीत संयुक्त काम.
4. पायाभूत रचना व ऊर्जा:
• स्मार्ट सिटी, विद्युतीकरण प्रकल्पांमध्ये भारतीय कंपन्यांचा सहभाग.
• अक्षय ऊर्जा—सौर व पवन उर्जा क्षेत्रात गुंतवणूक.
3. आर्थिक भागीदारीची वाढती शक्यता
घाना–भारत व्यापार ध्रुवीकरण:
• घानाचे निर्यातीत सोनं, कोको व कोपासह भाजीपाला; भारतांकडून औषध, तांत्रिक उपकरणे.
1. मल्टी-बिलियन डॉलर गुंतवणूक फंड:
• EXIM बँकेमार्गे लवचिक कर्ज; पायाभूत सुविधा प्रकल्पांसाठी सहकार्य.
2. स्टार्टअप–इनोव्हेशन हब:
• घानातील तरुणांसाठी भारतात इंटर्नशिप, सॉफ्टवेअर शिक्षिका.
4. सांस्कृतिक व डायस्पोरा कनेक्शन
इंडियन डायस्पोरा:
• घानातील भारतीय मूलसंख्या—व्यापार, शिक्षण, आरोग्यसेवेतील योगदान.
1. संस्कृतिक देवाण-घेवाण:
• बॉलीवुड–घाना चित्रपट महोत्सव, योगा व आयुर्वेद कार्यशाळा.
2. शिक्षण आणि भाषा:
• हिंदी भाषा केंद्र; घाना विद्यापीठात परराष्ट्र अभ्यास शाखा.
5. भारताचे ‘आफ्रिका फोकस’ धोरण
सॉफ्ट पॉवर व वैश्विक दक्षिण नेतृत्व:
• G-20, BRICS सारख्या मंचावर भारताचा आवाज; विकासशील देशांचं प्रतिनिधित्व.
1.चीनच्या विस्ताराला प्रतिसाद:
• टिकाऊ, जबाबदार वाढीची रूपरेषा; अफ्रिकेत ‘विन-विन’ मॉडेल.
निष्कर्ष
पंतप्रधान मोदींचा घाना दौरा हे भारत–अफ्रिका संबंधांना नवचैतन्य देणाऱ्या प्रयत्नांचे प्रतीक आहे. व्यापार ते तंत्रज्ञान, कृषी ते आरोग्य—सर्व क्षेत्रांत भारत आणि घानामध्ये स्थिर, दीर्घकालीन सहकार्य अधिक घट्ट होणार आहे. जागतिक स्तरावर ‘वैश्विक दक्षिणाचा नेता’ म्हणून भारताची भूमिका सुदृढ झाली आहे.
0 टिप्पण्या